اصل ۱۳۱ قانون اساسی برای سومین بار تکرار شد

اصل ۱۳۱ قانون اساسی چه می گوید

اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به شرایطی می‌پردازد که در آن معاون اول رئیس‌جمهور باید به طور موقت مسئولیت‌های رئیس جمهور را بر عهده بگیرد. این شرایط شامل فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس‌جمهور است. همچنین، اگر مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس‌جمهور جدید به دلیل موانعی هنوز انتخاب نشده باشد، معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری مسئولیت‌های رئیس‌جمهور را بر عهده می‌گیرد.

یک شورا متشکل از رئیس مجلس، رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس‌جمهور موظف است ترتیبی اتخاذ کند که حداکثر ظرف مدت ۵۰ روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود. در صورتی که معاون اول فوت کند یا قادر به انجام وظایف نباشد، و نیز اگر رئیس‌جمهور معاون اول نداشته باشد، مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.

این اصل به منظور تضمین پیوستگی و ثبات در مدیریت اجرایی کشور در مواقع بحرانی و جلوگیری از ایجاد خلاء قدرت تدوین شده است.

انتخاب رئیس جمهور بعد از شهادت آیت الله رئیسی

رهبر معظم انقلاب در پی شهادت آیت‌الله رئیسی، پیامی تسلیت صادر کردند که در بخشی از آن آمده است: «جناب آقای مخبر طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی مدیریت قوه‌ی مجریه را بر عهده می‌گیرد و موظف است به همراه رؤسای قوای مقننه و قضائیه ترتیبی دهند که ظرف حداکثر پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.» بر این اساس، با موافقت رهبر معظم انقلاب، محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور، به همراه محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی و غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه، مدیریت قوه مجریه را تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بر عهده خواهد داشت. صبح امروز نیز جلسه فوق‌العاده هیأت دولت به ریاست مخبر و با حضور اعضای دولت برگزار شد که مصوباتی داشت و امور جاری کشور پیگیری شد. به گفته بهادری جهرمی، سخنگوی دولت، از جمله مصوبات امروز هیأت وزیران، تعیین کمیته‌هایی برای اجرای برنامه‌ها و امور کشور از جمله کمیته‌های تشریفات، اجرایی، اقتصادی، بین‌الملل و … با حضور تعدادی از وزرا و معاونان رئیس جمهور در هر یک از کمیته‌ها بود.

دوره ریاست رئیس جمهور بعدی چقدر است

هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان، صبح امروز در یک برنامه زنده تلویزیونی درباره جانشینی رئیس‌جمهور فقید توضیحاتی ارائه داد. او با تشریح روند اجرای اصل ۱۳۱ قانون اساسی اعلام کرد که پس از پایان دوره ۵۰ روزه‌ای که معاون اول رئیس‌جمهور ریاست شورای متشکل از رؤسای دو قوه دیگر و معاون اول را بر عهده دارد، رئیس‌جمهور منتخب به مدت ۴ سال ریاست قوه مجریه را بر عهده خواهد گرفت.

طحان نظیف اشاره کرد که این موضوع علاوه بر اینکه در قانون اساسی آمده است، در دوره‌های قبلی نیز اجرا شده است. برای مثال، پس از شهادت محمد علی رجایی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رئیس‌جمهور منتخب مردم ایران برای دوره ۴ ساله منصوب شد. بنابراین، برخی اظهارات مبنی بر اینکه رئیس‌جمهور منتخب فقط مدت باقی‌مانده از دوره رئیس‌جمهور فقید را ادامه می‌دهد، نادرست است و نیازی به تفسیر جدید از سوی شورای نگهبان ندارد.

آیت‌الله رئیسی که در تاریخ ۳۰ اردیبهشت برای مراسم افتتاح مشترک سد مرزی قیزقلعه‌سی بین ایران و آذربایجان به همراه الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، به آذربایجان شرقی رفته بود. پس از برگزاری این مراسم، او برای افتتاح طرح توسعه و ارتقای کیفیت فرآورده‌های نفتی پالایشگاه تبریز با استفاده از بالگرد به این شهر در حرکت بود که دچار سانحه سقوط شد.

در این سانحه، علاوه بر آیت‌الله رئیسی، آیت‌الله آل‌هاشم نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی، رحمتی استاندار این استان، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، خلبان، کمک‌خلبان، رئیس خدمه پرواز (کروچیف)، سرپرست تیم حفاظت و یکی از محافظان به همراه چند تن دیگر از همراهان نیز از جمله سرنشینان بالگرد بودند که به شهادت رسیدند.