سبزه گره زدن در سیزده به در افسانه ها و واقعیت

فلسفه سبزه گره زدن

در اوستا، شخصیتی به نام کیومرث به عنوان اولین انسان و سلطان معرفی شده است. او پدری به دو فرزند به نام های مشیه و مشیانه بود. بر اساس نوشته های حمزه اصفهانی در “سنی ملوک الارض و انبیا”، این دو در سیزدهم فروردین ازدواج کردند، این اتفاق اولین ازدواج در میان بشریت شناخته شده است. نشانه ای از این وصال، دو شاخه گره خورده به یکدیگر بوده که امروزه نیز جوانان با گره زدن گیاهان و سبزه ها به این سنت ادای احترام می کنند.
یک باور دیگر نیز وجود دارد که گره زدن سبزه ها در روز سیزدهم فروردین را به آیین های کهن آریایی مرتبط می داند، مطابق این باور، در این روز ایزد آب به شکل اسب سفیدی در آسمان ظاهر می شود تا با دیو خشکسالی مبارزه کند. بانوان، که نماد ایزد آب هستند، در کنار رودخانه ها می نشینند و به گره زدن سبزه ها می پردازند، با این امید که این کار موجب حل مشکلات و سختی های زندگی شود. با این حال، رسوم سیزده به در امروزی با آداب قدیمی ایرانیان تفاوت دارد؛ در گذشته، سبزه ها به عنوان احترام به طبیعت کاشته می شدند، اما امروزه بیشتر شاهد رهاسازی آن ها در طبیعت هستیم. هنگام گره زدن سبزه ها، باید دقت شود تا از شکستن ساقه ها و آسیب رسیدن به گیاهان جلوگیری شود، زیرا این کار می تواند منجر به خشکیدگی و مرگ گیاه شود. انجام این کار با دقت و ظرافت می تواند به باز شدن گره ها و رشد سالم گیاه کمک کند بدون اینکه به طبیعت آسیبی برسد.برای آموزش کاشت سبزه عید می توانید مقاله را مطالعه کنید.

راز گره زدن سبزه های نوروزی

گره زدن سبزه های نوروزی، سنت دیرینه ای است که در جشن نوروز و به عنوان نمادی از امید و نوزایی طبیعت در ایران و برخی کشورهای منطقه رواج دارد. این رسم که در شب چهارشنبه سوری یا سیزده بدر انجام می شود، نشان دهنده آرزوهای مردم برای سال نو است و با باز شدن گره ها، امید به برآورده شدن این آرزوها وجود دارد. گره زدن به سبزه ها، که از دانه هایی مانند گندم یا جو سبز می شوند، هم جنبه آیینی و فرهنگی دارد و هم اهمیت روانشناختی و زیست محیطی، نمادی از ارتباط عمیق انسان با طبیعت و ضرورت حفاظت از محیط زیست. این سنت نشان دهنده احترام به زندگی و رویش مجدد پس از زمستان است.

تاریخچه گره زدن سبزه در سیزده بدر

اوستا، کتاب مقدس زرتشتیان، کیومرث را به عنوان اولین انسان و پادشاه معرفی می کند. طبق این متن باستانی، کیومرث دارای دو فرزند دوقلو به نام های “مشیه” و “مشیانه” بود که در روز ۱۳ فروردین با یکدیگر ازدواج کرده اند. در آن زمان به جای برگزاری مراسم ازدواج رسمی، آن دو با گره زدن دو شاخه به نمادی از اتحاد خود پرداختند. این آیین کهن، که ریشه در داستان های اوستا دارد، برای مدتی در دوران کیانیان به فراموشی سپرده شد، اما در دوره هخامنشیان احیا شد و تا به امروز به عنوان یک سنت پابرجا مانده است.

ارتباط گره زدن سبزه با بخت گشایی

در دوران گذشته، جامعه مان از ساختاری بسته پیروی می کرد که در آن زنان عمدتاً در خانه می ماندند و انتظار داشتند تا برای ازدواج پیشنهادی دریافت کنند. دختران در آن زمان اجازه نداشتند همسر خود را به اختیار خود انتخاب کنند، و یکی از بزرگ ترین آرزوهای آنها این بود که شوهر مناسبی پیدا کنند یا هرچه زودتر ازدواج کنند. فرهنگ آن دوران بر این باور بود که اگر دختری تا ۲۰ سالگی ازدواج نکرده باشد، باید نگران آینده اش باشد. ازدواج در سنین ۱۶ یا ۱۷ سالگی معمول بود و تأخیر در ازدواج به منزله ننگ تلقی می شد. به همین دلیل، دختران به زیارتگاه ها می رفتند، سبزه گره می زدند و سفره های نذری می گستراندند، امیدوار به این که نیروهای ماورایی به آنها در یافتن همسر کمک کنند، چرا که دخترانی که ازدواج نمی کردند، جایگاهی مشخص در جامعه نداشتند.

سنت گره زدن سبزه از نگاهی دیگر

بسیاری از سنت های نوروزی ریشه در دوران پیش از زرتشتی دارند و به دوران باستانی آریایی ها برمی گردند. آنها به “تشتر”، فرشته ای به شکل اسب سفید که نماد باران است، اعتقاد داشتند. این فرشته با شکست دادن دیوی به نام “اپوش”، نوید باران های بخشنده و سرسبزی را می دهد. در این راستا، ایرانیان، به ویژه زنان که نمادی از آناهیتا، الهه آب و برکت هستند، در ۱۳ فروردین با نوازش و گره زدن سبزه ها، حمایت و پشتیبانی خود از این فرشته باران را نشان می دهند.