دلایل، راه های درمان سکسکه و پیشگیری از سکسکه

بررسی علت‌ها، روش‌های درمان سکسکه و پیشگیری از سکسکه

سکسکه یک واکنش غیرارادی در بدن است که ممکن است در ظاهر بی‌اهمیت به نظر برسد، اما در برخی موارد می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جسمی یا عصبی باشد. تقریباً تمام انسان‌ها در طول زندگی خود چندین بار سکسکه را تجربه کرده‌اند و معمولاً این اتفاق به‌صورت گذرا و خودبه‌خود برطرف می‌شود. در این مقاله قصد داریم بررسی کاملی داشته باشیم بر اینکه سکسکه چیست، دلایل بروز آن چیست، چگونه می‌توان آن را درمان یا از آن پیشگیری کرد و در چه شرایطی باید به آن جدی‌تر نگاه کرد.

سکسکه چیست و چرا اتفاق می‌افتد

سکسکه (Hiccup) به انقباض ناگهانی، غیرارادی و مکرر عضله دیافراگم گفته می‌شود که منجر به بسته شدن سریع تارهای صوتی و تولید صدای “هیک” می‌شود. این واکنش معمولاً کوتاه‌مدت است و کمتر از چند دقیقه ادامه دارد. اما گاهی اوقات می‌تواند ساعت‌ها یا حتی روزها ادامه پیدا کند که در این صورت نیاز به بررسی پزشکی دارد.

علت سکسکه چیست

دلایل متعددی برای سکسکه زدن وجود دارد که برخی از آن‌ها کاملاً بی‌خطر و طبیعی هستند و برخی دیگر می‌توانند هشداردهنده باشند. رایج‌ترین علت‌های سکسکه عبارت‌اند از:

• خوردن سریع غذا یا نوشیدنی
  بلع سریع غذا یا نوشیدنی می‌تواند منجر به ورود هوا به معده و تحریک دیافراگم شود.

• نوشیدنی‌های گازدار و الکلی
  این نوشیدنی‌ها باعث کشش در دیواره معده و تحریک عصب دیافراگم می‌شوند.

• تغییر ناگهانی دمای معده
  مصرف غذاهای خیلی سرد بلافاصله پس از نوشیدنی داغ یا بالعکس می‌تواند سکسکه ایجاد کند.

• خندیدن، گریه کردن یا هیجان بیش از حد
  احساسات شدید گاهی می‌توانند عامل بروز سکسکه باشند، خصوصاً در افراد حساس.

• ریفلاکس معده به مری (GERD)
  بازگشت اسید معده به مری باعث تحریک عصبی و در نتیجه سکسکه می‌شود.

• عوامل عصبی یا مغزی
  سکته مغزی، تومور مغز، بیماری‌های نورولوژیکی و آسیب نخاعی از دیگر علل نادر ولی جدی سکسکه هستند.

انواع سکسکه

بر اساس مدت‌زمان، سکسکه را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد:

• سکسکه گذرا: کمتر از ۴۸ ساعت طول می‌کشد و معمولاً نیازی به درمان خاصی ندارد.

• سکسکه پایدار: بین ۴۸ ساعت تا یک ماه ادامه دارد.

• سکسکه مزمن: بیش از یک ماه ادامه می‌یابد و حتماً باید بررسی پزشکی شود.

چه زمانی باید نگران سکسکه باشیم

اگر سکسکه بیشتر از ۴۸ ساعت ادامه پیدا کند، باید به آن جدی‌تر نگاه کرد. سکسکه‌ای که مداوم است، خواب، غذا خوردن یا صحبت کردن را مختل می‌کند یا با علائم دیگری مانند سردرد، تهوع، درد قفسه سینه، یا مشکلات تنفسی همراه است، باید توسط پزشک بررسی شود.

روش‌های درمان خانگی سکسکه

برای متوقف کردن سکسکه در خانه، روش‌های زیادی وجود دارد که بسیاری از آن‌ها از نظر علمی مورد تأیید هستند. در ادامه به چند درمان خانگی سکسکه اشاره می‌کنیم:

• حبس نفس برای چند ثانیه
  افزایش دی‌اکسید کربن در خون، گاهی باعث آرام شدن دیافراگم می‌شود.

• نوشیدن آب سرد جرعه‌جرعه
  آب سرد عضلات را آرام می‌کند و به توقف سکسکه کمک می‌نماید.

• غرغره آب یا مکیدن یخ خرد شده
  تحریک گلو می‌تواند عصب واگ را آرام کند.

• خوردن یک قاشق شکر یا عسل
  طعم قوی می‌تواند اعصاب دخیل در سکسکه را منحرف کند.

• تنفس در کیسه کاغذی
  این کار باعث افزایش CO2 در خون می‌شود و به کنترل انقباض دیافراگم کمک می‌کند.

درمان دارویی سکسکه

در صورتی که سکسکه مزمن باشد و با روش‌های ساده درمان نشود، پزشک ممکن است از داروهای زیر استفاده کند:

• کلرپرومازین (Chlorpromazine)

• متوکلوپرامید (Metoclopramide)

• باكلوفن (Baclofen)

• گاباپنتین (Gabapentin)

استفاده از این داروها تنها تحت نظر پزشک مجاز است و برای موارد جدی به کار می‌رود.

پیشگیری از سکسکه

رعایت برخی نکات ساده می‌تواند احتمال بروز سکسکه را کاهش دهد:

• غذا را آرام بخورید و به‌خوبی بجوید.

• از نوشیدنی‌های گازدار و غذاهای تند پرهیز کنید.

• هنگام غذا خوردن صحبت نکنید تا هوا وارد معده نشود.

• استرس و هیجان را با تکنیک‌های آرام‌سازی مدیریت کنید.

• اگر به ریفلاکس معده دچارید، آن را درمان کنید.

سکسکه در نوزادان و کودکان

سکسکه نوزاد یکی از پدیده‌های طبیعی در ماه‌های ابتدایی زندگی است و معمولاً جای نگرانی ندارد. نوزادان به دلیل رشد ناقص سیستم عصبی بیشتر دچار سکسکه می‌شوند. شیر دادن یا عوض کردن وضعیت بدن کودک معمولاً به رفع آن کمک می‌کند.

جمع‌بندی نهایی

سکسکه گرچه در بیشتر موارد یک واکنش طبیعی و بی‌ضرر است، اما اگر طولانی‌مدت شود یا با علائم غیرعادی همراه باشد، نیاز به بررسی و درمان دارد. با شناخت علت سکسکه، استفاده از روش‌های خانگی، رعایت اصول تغذیه و در صورت لزوم مراجعه به پزشک، می‌توان آن را کنترل کرد. آگاهی از این موضوع به شما کمک می‌کند تا در مواقع بروز سکسکه بهترین واکنش را نشان دهید و از ناراحتی ناشی از آن جلوگیری کنید.